تنظیم لایحه

در جامعه امروزی، حتی اگر تا کنون به مراجع قضایی نرفته باشید، قطعا کلمه «لایحه» را از رسانه ­ها شنیده اید. در معنای عامی که غالب مردم با آن آشنا هستند، لایحه پیشنهادی است که دولت به مجلس می‌دهد. اما این واژه در دنیای حقوق معنای دیگری دارید. آیا با معنای آن در عالم حقوق آشنایی دارید؟ در این مقاله قصد داریم شما را با لایحه، انواع آن، و نحوه تنظیم آن بیشتر آشنا کنیم. پس لطفا تا پایان مطلب با ما همراه باشید.

لایحه چیست؟

لایحه یا لایحه دفاعیه حقوقی به سندی گفته می‌شود که هر یک از طرفین دعوی، غالبا قبل از شروع دادرسی تنظیم می‌کنند و در آن تمام موارد و نکاتی را که در طول روند دادرسی جهت دفاع ازخود در دادگاه‌ ضروری می‌دانند، ثبت می‌کنند. لایحه انواع مختلفی دارد که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم.

انواع لایحه 

به‌طور کلی لایحه دو نوع است:

- لایحه در دولت: عبارت است از پیشنهادی که دولت به مجلس می­دهد و مجلس آنها را مورد بررسی قرار می­دهد.

-  لایحه در قانون: این نوع لوایح حالت دادخواست یا دفاعیه دارند و طرفین دعوی آن را به دادگاه تقدیم می­کنند.

افراد ذیصلاح برای نوشتن لایحه

نوشتن لایحه خوب تأثیر بسزایی در روند دادرسی دارد و نوشتن آن مستلزم توانایی و دانش حقوقی بالا و همچنین قلمی شیوا است. از این رو بهتر است افراد برای تحقق حقوق خود، نوشتن لایحه­ های دفاعی را به وکلای کارکشته یا مؤسسات حقوقی معتبر بسپارند. پیش از نوشتن لایحه، لایحه نویس باید از کم و کیف پرونده و اینکه در چه مرحله­ای قرار دارد، مطلع باشد.

انواع لایحه ­های دفاعیه

با توجه به گستردگی روابط انسانی و احتمال بروز اختلاف در هر یک از حوزه­های ارتباطی، نوشتن لوایح در زمینه­های مختلف وجود دارد. در ادامه به برخی از آنها اشاره شده است:

لایحه دفاعیه کیفری

لایحه‌ای است که هر یک از طرفین دعوی، اعم از شاکی و متشاکی (متهم)، می‌توانند مطالب خود را در زمینه‌های عینی و حقوقی در آن ذکر کنند و به دادگاه تقدیم نمایند. آنها از این طریق فرصت دفاع مؤثرتری را بدست می‌آورند. کیفیت لایحه دفاعیه کیفری تأثیر بسزایی بر سرنوشت دعوا دارد. ارائه لایحه خوب ممکن است باعث تأثیر بر قاضی و تغییر حکم صادره به نفع شخص تقدیم­کننده لایحه خوب تمام شود.

لایحه شکایت کلاهبرداری

طبق قانون، کلاهبردار کسی است که با ابزار متقلبانه مالک را فریب می‌دهد و اقدام به بردن مال متعلق به غیر می­کند. فرق سرقت با کلاهبرداری، رضایت قربانی است. یعنی قربانی بدون دانستن قصد مجرم، اموال خود را به مجرم تقدیم می‌کند.

اگر  فردی در معرض کلاهبرداری قرار بگیرد، می‌تواند با تنظیم لایحه‌ای به نام «لایحه شکایت کلاهبرداری» و تقدیم آن به دادگاه جهت استیفای حق خود اقدام نماید.

لایحه شکایت خیانت در امانت

خیانت درامانت زمانی رخ می­دهد که امین  (شخصی که مال به او سپرده شده است) مال را تصاحب کند؛ آن را به درستی نگه‌داری نکند؛ شخص دیگری با معاونت او مال را از بین ببرد؛ بدون اجازه و رضایت صاحب مال، آن را گرو بگذارد و یا از مال به نحوی استفاده کند که کهنه و فرسوده شود و ارزش آن کاهش یابد. 

اگر فرد در معرض یکی از موارد فوق‌الذکر قرار گیرد، می­تواند با تنظیم لایحه شکایت خیانت در امانت و تقدیم آن به دادگاه،جهت رفع ظلم اقدام کند.

قاچاق کالا و ارز و لایحه دفاعیه شکایت آن

به‌طور کلی قاچاق به معنی وارد یا صادر کردن کالا یا ارز بدون رعایت تشریفات قانونی و عدم پرداخت مالیات و عوارض مقرر دولت یا فرار از نظارت‌های قانونی است. قاچاق یکی از جرایم اقتصادی مهم تلقی می‌شود. چنانچه فردی متهم به قاچاق کالا یا ارز گردید، می­تواند با مراجعه به یک مؤسسه معتبر حقوقی یا وکیل حرفه­ای لایحه دفاعیه­ای تنظیم و به دادگاه تقدیم نماید.

لایحه دفاعیه شکایت بانکی

گاهی ممکن است عدم رعایت قوانین و مقررات از سوی بانک‌ها یا اعضای هیأت مدیره آنها باعث بروز مشکلاتی گردد. در این حالت می‌توان بعد از تذکر شفاهی یا کتبی به مسؤول مربوطه و عدم ترتیب اثر وی، موضوع را به دادسرای ویژه جرایم پولی و بانکی ارجاع داد. این کار با تنظیم لایحه دفاعیه شکایت بانکی صورت می‌گیرد.

لایحه دفاعیه پولشویی

پول‌شویی فرایندی است که در آن پول نامشروع و غیرقانونی به پول مشروع و قانونی تبدیل می‌شود. این کار اثرات مخرب زیادی بر نظام اقتصادی و مالی دولت و کشور دارد و از نظر قانونی نیز جرم محسوب می­شود. اگر شخصی متهم به پول­شویی شد، می­تواند با تنظیم لایحه دفاعیه پول­شویی نسبت به رفع اتهام اقدام نماید.

الزامات تحریر و تقدیم لایحه در قانون

لایحه نیز مانند هر متن قانونی دیگری، داری شرایط خاصی است. لایحه نویس باید هنگام تنظیم لایحه به مواردی مانند صورت و ظاهر، لحن، خط، خطاب درست، استفاده از عبارات احترام­آمیز در آغاز و پایان، انتخاب کلمات و اصطلاحات صحیح،  مختصر و مفید بودن لایحه و ... توجه کند. لایحه دارای سه قسمت به شرح زیر است:

• مقدمه لایحه: در این قسمت شرح مختصری از ماوقع و مقدمه و منشأ اختلاف بیان می­شود.
• متن لایحه: در این قسمت، لایحه نویس به­منظور جهت دادن به ذهنیت قاضی و متمایل نمودن او به نتیجه مطلوب وی، رویدادها و استدلال­ها و سایر ضمائم را ذکر می­کند.
• نتیجه: در این بخش، لایحه نویس براساس مقدمه و استدلال­هایی که در لایحه ذکر کرده است، نتیجه­گیری می­کند و خواسته خود را مطرح می­سازد.

خطرات تنظیم لایحه توسط افراد نابلد

همانطور که قبلا اشاره شد، هدف اصلی تقدیم لایحه، فراهم آوردن شرایط دفاع مؤثر و جهت­دهی به ذهنیت قاضی است و باید طبق چارچوب مشخصی تنظیم شود. به همین علت، تحریر آن باید توسط یک شخص حقوق­دان و حرفه­ای انجام شود تا خواهان به خواسته خود برسد. چنانچه لایحه توسط فرد ناآگاه تنظیم گردد، احتمال این­که خواهان به خواسته خود برسد، کم است و ممکن است رأی علیه او صادر شود. در این صورت وی باید هزینه بسیار بیشتری را صرف گرفتن وکیل برای پژوهش­خواهی یا فرجام­خواهی کند.

خدمات تنظیم لایحه آنی مشاور

 در ایران مراکز مختلفی خدمات فضایی ارائه می­دهند. این امر ممکن است انتخاب را برای انسان مشکل سازد. «آنی مشاور» نخستین و جامع­ترین سامانه مشاوره­ حقوقی در زمینه­های مختلف در ایران است. این مجموعه دارای ویژگی­های زیر است:

• کادر مجرب و کارکشته در تمامی زمینه­های حقوقی و کیفری.
• داشتن تجربه­ای طولانی در عرصه ارائه انواع خدمات قضایی.
• داشتن استاندارد فنی بالا جهت حفظ حریم شخصی کاربران و امنیت اطلاعات.
• آسان و کم هزینه بودن برقراری ارتباط با مشاوران و کارشناسان.

با توجه به موارد فوق الذکر، آنی مشاور یکی از بهترین، مقرون به صرفه­ترین و مطمئن­ترین مراکز ارائه خدمات قضایی محسوب می­شود. اشخاص می­توانند با خیالی آسوده پیگیری امور قضایی خود، از قبیل تنظیم لایحه دفاعیه، گرفتن وکیل، پژوهش­خواهی و ...، را به این مجموعه بسپارند و از کیفیت و نتیجه کار مطمئن باشند.